Nền công nghiệp ô tô ở Việt Nam vẫn chưa phát triển

Việt Nam với thành công của VinFast đã có những bước đi mới cho thị trường ô tô. Tuy nhiên đây cũng chỉ mới là mở đầu, công nghiệp ô tô ở Việt Nam vẫn chưa phát triển. Chúng ta vẫn chưa tận dụng được thị trường khá là tiềm năng và có nhiều cơ hội. Quy mô thị trường của chúng ta còn nhỏ và có rất nhiều nguyên nhân lí giải cho vấn đề này. Từ việc bị phân tán trong sản xuất, dung lượng thị trường nhỏ, đa số còn nhập khẩu với thuế suất cao,… Đây là những lí do cơ bản được đưa ra để chúng ta hiểu được vì sao công nghiệp ô tô Việt vẫn chưa thể phát triển. Trước tình thế đó chúng ta cần phải thay đổi, cần đưa ra những chính sách hợp lí.

Công nghiệp ô tô ở Việt Nam vẫn chưa phát triển

Dung lượng thị trường hạn chế khiến công nghiệp ô tô “chậm lớn”. Ngày 30/6, Bộ Công Thương công bố một báo cáo về thực trạng ngành công nghiệp ô tô của Việt Nam với so sánh rất đáng lưu ý. Theo đó, quy mô thị trường ô tô Việt Nam hiện tại mới chỉ bằng 1/3 của Thái Lan và 1/4 của Indonesia. Lý giải về điều này, báo cáo nêu ra mấy lý do.

Thứ nhất, thị trường nhỏ, bị phân tán bởi nhiều nhà lắp ráp và nhiều model khác nhau. Khiến cho các công ty sản xuất rất khó đầu tư, phát triển. Thứ hai, GDP bình quân đầu người của Việt Nam trong giai đoạn vừa qua chưa đủ. Vì vậy đa số người dân chưa thể sở hữu ô tô. Cũng như thúc đẩy ngành công nghiệp ô tô trong nước phát triển, tạo ra lợi nhuận. Thứ ba, hệ thống giao thông yếu kém cũng đã ảnh hưởng không nhỏ tới cầu của thị trường. Làm cho nhu cầu về sử dụng ô tô của nền kinh tế chưa lớn.

Để xử lý điểm nghẽn chi phí sản xuất, theo Bộ Công Thương, hiện nay chi phí sản xuất ô tô trong nước cao hơn các quốc gia trong khu vực từ 10 – 20%. Chính điều này khiến giá thành xe sản xuất trong nước chịu nhiều bất lợi so với xe nhập khẩu nguyên chiếc từ ASEAN. Đặc biệt trong bối cảnh hàng rào thuế quan được gỡ bỏ.

Dung lượng thị trường tại Việt Nam còn nhỏ

Dung lượng thị trường hiện tại của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam còn nhỏ. Nên không tận dụng được lợi thế kinh tế theo quy mô của ngành. Việc đó khiến các chi phí cao hơn so với các nước ASEAN khác vốn đã có thị trường và ngành công nghiệp ô tô đi trước rất lâu.

Bên cạnh đó, các linh kiện, phụ tùng để sản xuất, lắp ráp ô tô hầu hết phải nhập khẩu từ nước ngoài phải chịu thêm các chi phí đóng gói, vận chuyển, lưu kho, bảo hiểm…từ đó ảnh hưởng đến giá thành của xe sản xuất, lắp ráp trong nước. Để khắc phục các điểm nghẽn nêu trên, Bộ Công Thương đang phối hợp với các Bộ, ngành và cơ quan liên quan đề xuất, triển khai một số giải pháp căn cơ.

Những giải pháp để cải thiện tình hình đó

Tạo dựng thị trường

Cụ thể, giải pháp đầu tiên đưa ra đó là tạo dựng thị trường. Để tạo ra dung lượng thị trường lớn, cần quy hoạch và phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng xe ô tô của người dân, đặc biệt tại các đô thị lớn như thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.

Đồng thời, có các biện pháp hợp lý bảo đảm sự phát triển minh bạch, lành mạnh của thị trường ô tô trong nước thông qua các hàng rào kỹ thuật, các biện pháp chống gian lận thương mại. Đảm bảo sự cạnh tranh bình đẳng giữa xe nhập khẩu và xe sản xuất trong nước trong vấn đề kiểm soát chất lượng sản phẩm.

Phát triển thị trường

Ngoài ra, có thể xem xét, cân nhắc một số giải pháp khác để phát triển thị trường. Như chính sách cho vay ưu đãi mua ô tô trong nước. Việc rà soát các loại thuế, phí liên quan đến ô tô trên toàn chuỗi giá trị. Như vậy để điều chỉnh theo hướng thuận lợi hóa sản xuất và tiêu dùng ô tô. Và có thể phát triển lành mạnh thị trường ô tô trong nước.

Muốn tháo gỡ điểm nghẽn thứ hai của ngành công nghiệp ô tô là chênh lệch chi phí sản xuất. Là chi phí giữa ô tô trong nước và ô tô nhập khẩu. Bộ Công Thương cho rằng phải tiếp tục duy trì và triển khai có hiệu quả Chương trình ưu đãi thuế suất thuế nhập khẩu linh kiện, phụ tùng cho hoạt động sản xuất, lắp ráp ô tô và Chương trình ưu đãi thuế suất thuế nhập khẩu đối với nguyên vật liệu nhập khẩu phục vụ sản xuất các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ngành sản xuất, lắp ráp ô tô quy định. Tại Nghị định số 57/2020/NĐ-CP để hỗ trợ các doanh nghiệp giảm chi phí lắp ráp ô tô trong nước.

Quy định về thuế tiêu thụ đặc biệt

Đặc biệt, cần nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các quy định về thuế tiêu thụ đặc biệt. Theo hướng áp dụng chính sách ưu đãi về thuế tiêu thụ đặc biệt cho ô tô. Kèm theo điều kiện khuyến khích các doanh nghiệp nâng cao sản lượng sản xuất. Quyết tâm nâng cao giá trị gia tăng tạo ra trong nước.

Trên đây có cả lí do cũng như giải pháp để giải quyết tình hình nền công nghiệp ô tô còn trì trệ ở nước ta. Hi vọng tương lai không xa chúng ta có thể thấy nó phát triển như những quốc gia khác. Và nếu bạn muốn tìm đọc thêm nhiều thông tin về thị trường ô tô hay thị trường kinh tế với những thông tin quan trọng. Bạn có thể tìm đọc ở những bài viết của chúng tôi nhé.